martes, 13 de septiembre de 2011

akytä

Compuesto de a cosa redonda, kytä pedazo, verruga, y cosa corta. Terrón, pedazo, cosa pequeña.- Restivo, bodoques. Tupä Kuchuvi Veve, trozo, porción. Guasch dice además callonudo, nudosidad; y los figurados ligadura, amarradura. El doctor Carlos Gatti Battilana, tumor pequeñoinfarto ganglionar no inflamadoporción separada del todonúcleocarozofragmento duro. Peralta y Osuna dicen además grumoso. Félix de Guarania, figuradamente dificultad, situación difícil de resolver, barrera, tranca. [Ver akytari; arakytä, akytä; kytä; pokytä [apokytä, mýapokytä.]]

She akytä.
Soy pequeño.

I ñakytä.
O akytä.


Yvy akytä.
Terrón.

Ita akytä.
Pedazo de piedra.

Juky akytä.
Terrón de sal.

O mingáu akytä.
Bodoques de mazamorra.

Mbujape akytä.
Pedazo de pan.

Acoi carúetévo Iesu Christo Ñande Jára remïmombe'ucué peteï mbujape akytä tiroetë no mombóri Lazaroupé, guacate'ÿrasýramo.
Aquel epulón que dice Christo nuestro Señor, aun un pedazo de pan no quiso dar a Lázaro de puro miserable.

A ñakytä mbo'i mbo'i.
Quitar los terrones.

I ñakytängué A mo u'ü.
I ñakytä A i cambi.
Deshacer los bodoques de la mazamorra.

A mo kytarï tarï.
Hacer pedazuelos.

Yvy akytä A mbo pô.
Destripar terrones.

So'o akytä kytä.
Albondigas.

[En esta entrada aparecen las preclinaciones akytä; ñakytä.]


Restivo :

Mbujapèakytängué.
Pedazo de pan.


Tupä Kuchuvi Veve :

Canguïjý akytä.
Grumos de maíz pisados que, mascados por las mujeres, sirven para preparar kanguïjý.

Mo akytä.
Hacer bolas o grumos.

Avachi cu'i i o mo akytä canguïjýrä i.
Hacen bolitas de harina de maíz para la "mazamorra".


Guasch :

Mba'éhe'ë akytä.
Terrón de azúcar.

I ñakytä.
Tiene nudos.

A mo akytä.
Hacer nudos, o ataduras.
[Yo hago  nudos.]

She py akytä.
Tener callo en el pie.


Gatti Battilana :

Akytärurú.
Infarto ganglionar con síntomas de inflamación aguda.


Félix de Guarania :

She ahy'òguý akytärurú.
Tengo las amígdalas inflamadas.

Hetàramojepe Ró ñe ha'ä, ndicatúi Ró hasá upe akytä.
Aunque nos esforzamos mucho, no pudimos salvar la dificultad.  

No hay comentarios:

Publicar un comentario

Nota: solo los miembros de este blog pueden publicar comentarios.