viernes, 23 de septiembre de 2011

api 2 ( japi )

Compuesto de a 2,  pi 2 tocar. Tirar dando con el golpe, apedrear, lastimar tirando, flechar sin que encarnen.- Tupä Kuchuvi Veve dice además disparar. Restivo dice tirar con piedra lastimándole. Guasch dice de nominativo japi : herir, acertar. Dice también el figurado andar, echar por algún camino. El doctor Carlos Gatti Battilana dice además herida ocasionada por un disparo. Arrojar con violencia una cosa contra un blanco determinado. Ortiz Mayans dice además balear. Dice también el figurado irse, dirigirse, partir. Rumbo. Peralta y Osuna dicen además lanzar.


She api.
Dióme con piedra, flecha, & compañía.

A japi.
Yo le lastimé tirando.

A yvyapi.
Tropezar, caer lastimandose, o arrojándose.

A ñe mbo yvyapi gui ávo.
Lastimarse, arrojándose.

She mbo yvyapi she moñä na.
Hízome ir tropizando.

A mbo yvyapi i möañä añämo.
Hacerle trompizar.

Angaipàva ri añängá o mbo yvyapi api mburu hèrecóvo angaipávi jára.
El demonio hace al pecador ir trompizando en pecados.


Restivo :

A japi itapypé.
Apedrear.

O jo api api jòguèrócuápa.
Se apedrearon. 


Tupä Kuchuvi Veve :

O poro api.
Hirió a alguien. Empleado a menudo con referencia a las heridas atribuídas a magia.

Yvyra i ñe'ë avaete va'e, o poro api.
Los árboles de alma feroz hieren a las personas.

Ymä i ma opa mba'e je api i jèa'u re o pu'ä va'e i javaete, ha'e nunga i rupi ndo guèrópy'àguachuchéi che yvâra i, che reco maräché, i poaca va'erä'eÿri ae.
Desde hace tiempo, todos los seres que hieren, que se levantan contra los humanos "cumplidores" son feroces, siendo así mi alma no quiere afrontarlos con valor; me quieren destruir, aunque para ello carezcan de poder. -Queja de un atribulado que acude ante el sacerdote en busca de ayuda contra sus enemigos invisibles-.


Guasch :

Hesàcuàitèpe A japi.
Fue como pedrada en ojo de boticario.
(En el auténtico agujero de su ojo tiré)

A ha'ä ha nda japíri.
Le tiré pero no le acerté.

Na nde apíri.
No te da, no te toca, no te hiere.

Pèishante va'erä voi Re japíro co yvy àri.
Así nos pasa a todos, andando por este mundo. Dario Gómez Serrato.

No hay comentarios:

Publicar un comentario

Nota: solo los miembros de este blog pueden publicar comentarios.