miércoles, 7 de septiembre de 2011

aguyjei

Bondad, sanidad, facilidad, bien, buen provecho, abonar, alabar, excusarle.- Restivo, bueno moraliter. Tupä Kuchuvi Veve, alabanza, agradecimiento. El doctor Carlos Gatti Battilana, mejorar el enfermo. Peralta y Osuna, buen fondo. [Ver yvapa'a, sobre la vigencia peculiar.]

She aguyjei guìtecóvo.
Ando con salud.

She aguyjei jei.
Así, así ando de salud.
[forma iterativa]

Aguyjeípe E re ico?
Estás con salud?

She aguyjei jòpará guìtecóvo.
Jepi amöme na she reco aguyjei.
No acabo de sanar.

She caru'eÿ na she mbo aguyjei.
El no comer es causa de que yo no sane.

Aguyjei ke To ico ahë.
Dále mis saludes.

Aguyjei ke Te re ico he'i Peru ndéve.
Pedro te envía sus saludes.

Aguyjei ke To ico he'i, E ré ke i shupe.
Dále mis saludes.

A ñe mbo aguyjei.
Hágome bueno, abonarse.

Aguyjei catu ke E ico nde atahápe.
Tupä nde mbo aguyjei catu nde atahápe.
Dios te dé buen viaje.

A mbo aguyjei guâraí.
Hermosear, engalanar.

Ava aguyjei.
Hombre honrado.

Nda ava aguyjei ruguái.
No es hombre de cuenta.

She mbo aguyjei she rerecóvo.
Honróme.

Na she mbo aguyjei.
No me honra.

She ne ava aguyjei.
Yo cierto, soy hombre honrado.

She mbo aguyjei catu mbyàre'ýipe.
Alabóme en público.

A mbo aguyjei Tupä.
Alabar a Dios.

Aguyjei pocäng.
Medio bueno de salud, y bondad.

Aguyjei A ké.
Bien duermo.

Aguyjei she rui.
Estoy bien acomodado, y con salud.

She aguyjeígui tupa.
Estoy bien acostado.

Aguyjei herä.
Bueno será, o dudo que será bueno.

Aguyjei ico heraha.
Fácil, o bueno es de llevar.

Aguyjei jei A ké.
Así, así he dormido.

Teco aguyjei.
Buena vida.

Taguyjei ndéve nde tembi'u.
Hágate buen provecho.

Aguyjei anga te pucúi ahë ra'e ra.
Parece alguna cosa buena, ironice, dicenlo al que siendo ruin, se abona, o siendo mal tallado se viste bien.

Mba'e aguyjei co.
Es cosa esta de importancia.

Na mba'e aguyjei ruguái.
No es cosa de importancia.

Òúraguyjei'eÿhaguäma o mombe'u.
Excusóse de venir por no poder.

O japóaguyjei'eÿhaguäma o mombe'u.
Excusóse de hacerlo.


Restivo :

A je eco mbo aguyjei.
Abonarse, volviendo por sí. Alabarse.

Hïndó pucúi ahë o ñe mbo aguyjei jei a'u òïna ra'e.
Has visto lo que se alaba?

A heco mbo aguyjei.
Abonar a otro, hablar en abono de otro. 

O ñe mbo aguyjei àra.
Abonanzarse el tiempo.

She cane'ö pó aguyjei jei.
Todavía saco algún provecho [del contenido de mi cansancio].

I jaguyjei òicóvo.
Anda con salud.

I py'a aguyjei va'e.
De buen corazón.

A ico aguyjei.
A ico aguyjei catu.
Estoy sano. Bueno estoy de salud.

Asèangá recóaguyjeíháva.
Bondad moral [del alma personal en su vida].

Aguyjei ke To ico, he'i ndéve, Te ré shupe.
Dale mis saludos.

Aguyjei To ico, he'i Perú ndéve.
Pedro te envía sus saludos.

Tupä Ta Pe mbo aguyjei catu anga ke Pe atahá rupi.
Dios os dé buen viaje.

Ava aguyjei nico ha'e.
Cierto que es hombre de bien, honrado.

She mbo aguyjei catu Pa'i rovake.
Me honró o volvió por mí ante el Padre.


Tupä Kuchuvi Veve :

E mbo aguyjei ke Ñande Àryguácuéry.
Agradece, alaba a "los situados encima de nosotros".

Ró aguyjei.
Voz utilizada en el exordio del que dirige la danza.

Pende tacua Pe ró aguyjei, Pe ró jy i.
De vuestros bastones de ritmo sacad provecho, inclinándoos con ellos, o sea "obtened fervor, manejando el tacua".


Gatti Battilana :

Aguyjeípe Re ico?
¿Estas en salud?

She aguyjei atä.
[Estoy mejor.]

No hay comentarios:

Publicar un comentario

Nota: solo los miembros de este blog pueden publicar comentarios.