Compuesto de a persona, e aparte. Pronombre mismo.- Restivo, mesmo. Tupä Kuchuvi Veve, como en guarani clásico, puede traducirse por mismo; solo; pero tiene otras acepciones. Guasch, por sí propio, espontáneamente. El doctor Carlos Gatti Battilana, se usa solo con pronombres personales y da más aseveración a lo que se dice; por sí mismo; solamente. Ortiz Mayans a sí mismo, por propia iniciativa, personalmente. Suele equivaler también a Gracias a.
She ae.
Nde ae.
Ha'e ae.
Ore ae.
Ñande ae.
She ae A há.
Yo fuí en persona.
Peë ae.
Aègui.
Desde él, o de allí mismo.
Aèpe.
Allí mismo.
Ae tecatu.
Ae tecatu ai.
El mismo.
Ae aèpe.
En aquel lugar.
She ae.
Yo de mi proprio albedrío.
She ae tamö A japo.
Si yo por mí voluntad lo hiciera.
Ndaèitamö nishe i japóvo.
No lo hago yo de mi bella gracia.
She aeháveÿ rupi.
Por donde no pensé.
She aeháveÿ rupi she pocohu.
Cogieronme por donde menos pensaba.
I jaeháveÿ rupi A há i pýrine.
Por donde el menos piensa, y cuando menos piense tengo de estar con él.
Pe aeháveÿ rupi pende'ö Pe pocohúne.
Por donde menos pensáis os salteará la muerte.
Restivo :
Nde ae E re je juca.
Tu mesmo te lastimaste.
Ha'e ae o mombe'u.
Él mesmo lo dijo.
Tupä viñae o mba'e porara ma vytete ñande.
El mismo Dios padeció cuanto más nosotros.
She aèamo panga A japo.
Solamente yo lo había de hacer.
Tupä viñae o mba'e porara ma vytete ñande.
El mismo Dios padeció cuanto más nosotros.
She aèamo panga A japo.
Solamente yo lo había de hacer.
Ha'e ae tecatu.
Él mesmo, o esse mesmo.
Tupä Kuchuvi Veve :
Ndee ae.
Solamente tú.
Chae i A ico.
Vivo solo.
Nde ae i E re ico.
Tu vives solo.
Nde ra'ychy ae.
Tu esposa genuina, legítima.
Che ra'y A echa vai ae.
Veo, considero, sé que mi hijo está realmente grave.
Ta á ri ae Ta eca tape.
Más bien, déjame ir a buscar un camino.
Icatúpy Ña ï va'e ae ri.
Únicamente los que estamos en público, y no otros.
I jucaarä òúramo ae voi.
Únicamente cuando hubiera venido quien lo iba a matar - y no antes-, únicamente cuando vino el que indefectiblemente iba a matarlo.
Guasch :
Ha'e ae o ñe mba'apo va'erä ha'eté o japo o icotevëva.
Él mismo tiene que hacérselo todo.
She ae A japóta.
Yo mismo lo haré.
Ha'e ae.
Él de por sí, por propio motivo.
Rehae.
Especie de sufijo pronominal, oscilante según la persona verbal:
She rehae.
Nde rehae.
Hese'a.
Por mí medio.
Por tu medio.
Por medio de él.
She mbo'ehá she sambyhy: hese'aènte A i cuaa cuaavé A icóvo.
Mi maestro me guía; mediante él voy progresando en el saber.
Gatti Battilana :
Co'ëramo ae.
Solo mañana.
Ha'e aènte o japo.
Lo hizo de por sí.
Ortiz Mayans :
Nde ae o mombe'u.
Gracias a ti cuenta.
Ha'e ae o japo.
Él solo hace.
Rehae.
Adverbio. Mediante, gracias a.
Ha'e rehae A mba'apo.
Mediante él trabajo.
Peralta y Osuna :
Co'ëramo ae A háta.
Solo mañana me iré.
Ägavé ae opáta ñañe mongeta.
Sólo más tarde terminará nuestra conversación.
Ha'e rehae A mba'apo.
Mediante él trabajo.
Peralta y Osuna :
Co'ëramo ae A háta.
Solo mañana me iré.
Ägavé ae opáta ñañe mongeta.
Sólo más tarde terminará nuestra conversación.
Rehae.
Sufijo. Mediante. Se usa con pronombre personal de 1era. y 2da. persona.
No hay comentarios:
Publicar un comentario
Nota: solo los miembros de este blog pueden publicar comentarios.