miércoles, 29 de agosto de 2012

Salir, rebosar.- Restivo dice además sacar algo debajo del agua; salir mal olor o bueno. Tupä Kuchuvi Veve dice inflarse, hincharse. Guasch dice además empezar a fermentarse, podrirse. Y los figurados -consecuencia de hinchado e inflado- engreírse, pavonearse, impacientarse. El doctor Carlos Gatti Battilana dice hinchazón; aumentar de volumen alguna cosa porque se llena de líquido o gasaventarse, llenarse el vientre de gasestratándose de carnes comestibles oler mal o empezar a corromperse, abombarse; pudrirse, hincharse el cadáver. Ortiz Mayans dice los figurados orondo, vanidoso, envanecimiento. Peralta y Osuna dicen además abultarse, henchirse; tufo.

A vú.
Salir debajo del agua.

Y òvú.
Salir del caño, o fuente de agua.

Yvú.
Yvúra.
Manantial.
(Ver y 1)

Òvú she mba'e rasy.
Brota mi enfermedad.

A ró vú.
Sacarlo de debajo del agua saliendo él.

A mbòvú.
Hacer que ello salga.

A vú vérami she rorývamo.
Reboso de contento.

A je pi mbòvú.
Desollarse con algún golpe.

A mbòvú yvyràra'ycué.
Sacar astillas del palo.

Nanägui peteï juru añö A mbòvú i guávo.
Un bocado solo saqué de la piña, y me lo comí.

Mba'e në òvú.
Sale hedor de lo podrido.

Ha'o òvú angaipa në.
El mal olor del pecado sale fuera.

Heracuä òvú ramö.
Suena de nuevo ahora su fama.

Heco ai nëngué ró vú.
Sale la hediondez de su fama.

O guèróvú róvú ahë ase reco.
Desenterrome los huesos.

O yvy èróvú she remitÿma.
Empieza a asomar mi sementera.

Ah angaipa va'e, Iesu Xhristo teco rehe porandúpa, o ñe moyrö rèróvú ròvúvo, òúvo araca'e ra'e ma !
Ah pecadores, qué será de vosotros cuando Iesu Christo venga el día del juicio rebosando ira !


Guasch :

A jùhú jagua re'öngué òvúpá hïna.
Encontré un perro muerto todo hinchado.

Re vú jevy ma reína cururu.
De nuevo te sulfuras como sapo.

A ñe mbo hova vú.
Hinchar los carrillos.

Ani Re mbo vú ete she mba'ecuaamï.
No hinches, no exageres mis conocimientos.

Òvú avati mirï cu'i.
Fermenta la harina.

Ani ndèntesé, Ani Re vú.
No te engrías.

Òvúva.
O ñëmbòvúva.
Engreído.

A jèrèróvú.
Pavonearse.


Gatti Battilana :

Vúaí.
Vú cororö.
Formas arcaicas de asma.


Ortiz Mayans :

Ñe mbo vú.
Hincharse.

Mbòjèróvú.
Envanecer.

Ñëmbòjèróvú.
Envanecerse.


Peralta y Osuna :

Hyacuä vú.
Huele fuerte.

No hay comentarios:

Publicar un comentario

Nota: solo los miembros de este blog pueden publicar comentarios.