martes, 8 de noviembre de 2011

hayhuva. r.

Compuesto de hayhu amor, á coger. Quedo, paso, con tiento, ganar la voluntad, y caer en su gracia.- Restivo dice tiento. Y agrega que ha caído en desuso porque no lo usan más.


A hayhuva i py'a she remimbotára apoucávo i shupe.
Ganéle la voluntad para que hiciese mi gusto.

She rayhuva she rèrecóvo.
Tiéneme blandamente con tiento.

Guayhuva.

A hayhuva hese gui pocôca.
Toquéle con tiento.

A jo cô hese hayhuvávo.
A hayhuva ri i pocôca.
Sostúvele blandamente.

E hayhuvára'ùvaí ne ñe'ë shéve ty.
Hola hablad bajo.

Nda hayhuvári i japóvo.
No lo hago con tiento.

A je ayhuva gui atávo.
Andar con tiento sin que le sientan.

A hayhuva she py gui atávo.
Andar con tiento, por no ser sentido, o del cojo, o herido en el pie por no lastimarse.

O ñe'ë shéve she rayhuvávo.
O je ayhuva o ñe'ëngá shéve.
Hablóme reportadamente, habiendome querido hablar mal.

A hayhuva i me'ëngá.
Dar escasamente, o con moderación.

A hayhuva catu i mboja'ôca.
Dar con prudencia.

E hayhuvarymé i me'ëngá.
No seas escaso en dar.

Hayhuvareÿngatuhápe ava angaipàva o i nupä Iesu Xhristo Ñande Jára araca'e.
Sin compasión azotaron a Christo nuestro Señor.

Guayhuvahápe mba'e mundára o ikie cotýpe.
Los ladrones entraron con tiento en el aposento.

Na she mba'e rayhuvári.
No tengo tiento.

Na she mba'e rayhuva cuaávi.
No sé tener tiento.

E je ayhuva ke E hóvo.
Mira que vayas con tiento.

E je ayhuva ke E ñe'ëngá i shupe.
Mira que le hables con tiento.

Poròhayhuvareÿ o mbo ai mba'e.
Los que no tienen tiento echan a perder las cosas.

Na she poròayhuváriséri teï.
No soy amigo de tanto tiento.

Pe hayhuvára'u ke Pe caguávo, Ta Pe saveyporymé.
Tened algún tiento en beber, para que no os emborrachéis.

Ndo jèayhuvári o ñe'ëngá rehe.
Dice cuanto se le ofrece.

No hay comentarios:

Publicar un comentario

Nota: solo los miembros de este blog pueden publicar comentarios.