lunes, 9 de enero de 2012

mirï [minï]

Poco, pequeño, chico, humilde.- Restivo parecería decir como binomio mirïminï en repetición hace diminutivo. Guasch dice que mirï [sobrevive en el guaraní contemporáneo] solamente en composición; [mientras que minï lo hace] solamente en nombres toponímicos antiguos. El doctor Carlos Gatti Battilana dice que mirïminï son formas arcaicas. Peralta y Osuna dicen además un poco, pequeñito

She mirï.
Soy pequeño.

I mirï.
O mirï.

Mirïvé.
Un poco más, y menos.

Mirï ete pa?
Pués tan poco?

Mirï i.
Muy poquito.

Mirï mirïhápe.
Por menudo.

Mirïnguéra.
Lo menor, y entre hermanos: el menor.

Mirï ñöteramo pa'e?
Es mucho o grande?

A mo mirï.
Achicar, humillar, abatir.

- mo; - hára.

A ñe mo mirï.
Humillarse.

Mirï jepe amö.
Aunque no sea más que un poco.

Mirï jepe amö òjýramo, E rú.
Tráelo, aunque no esté más que un poco cocido.

Mirïamo jepe E re me'ëramo i shupe, aguyjetei.
Aunque no le dés más que un poco, basta.

A mömirïvé i me'ëngá.
Darle menos de lo que le había de dar.

Mirïvé amö i me'ëngá.
Darle un poco más.

Oro mo mirï mburu ne.
Yo te humillaré.

Aìveteí  Iesu Xhristo Ñande Jára o ñe mo mirï.
Bravamente se humilló Iesu Christo.


Restivo :

Mirï mirï ñöte A i pysy.
Tomé poquísimo.

Minï ñöte jaguarete she jucahávangué viñä.
Poco faltó, estuve ahí de que un tigre me matase.

Minï jepe na ñandúi.
No sentí nada.

Minïngué.
El menor.

Minï minï.
Minï ete.
Minï anga'u.
Muy poco.

Nde'i minï rangë.
Poco falta, todavía no ha llegado o no lo ha acabado & compañía.

A ké minï.
He dormido un poco.

Yvatevé minï E moï.
Levántalo un poco.

A ñe mo minï.
Humillarse.


Guasch :

She py'àmirï.
Soy miedoso, apocado.

San Ignacio Minï.

No hay comentarios:

Publicar un comentario

Nota: solo los miembros de este blog pueden publicar comentarios.